Warzywa i owoce - myj je starannie, bo nabawisz się choroby!

   Staranne mycie i płukanie warzyw i owoców jest bardzo ważną zasadą higieny żywności i żywienia. Jeśli myślimy, że skuteczne mycie owoców i warzyw to tylko wypłukanie ich pod bieżącą wodą i wytarcie, to się mylimy. Niestety, w ten sposób nie usuniemy wszystkich szkodliwych bakterii i pasożytów, kompletnie natomiast nie "tkniemy" pestycydów.

   Na liściach, bulwach i skórce owoców znajdują się różne zanieczyszczenia organiczne i nieorganiczne, ale co nas najbardziej interesuje również niewidoczne drobnoustroje i pasożyty (np. tasiemce i glisty) oraz mogące się znajdować pozostałości pestycydów. Niestaranne mycie warzyw i owoców może prowadzić do rozwoju poważnych chorób nie tylko układu pokarmowego. Niżej przedstawiamy schorzenia, które są najczęściej powodowane niedokładnym myciem warzyw i owoców oraz sposób jak skutecznie myć warzywa i owoce.

Listerioza

   Listerioza jest chorobą układu pokarmowego wywoływaną przez bakterie z rodzaju Listeria. Zakażenie u noworodków przebiega bardzo ciężko (posocznica, ropna ziarnica, ostra niewydolność oddechowa), a u dzieci po ukończeniu 2. tygodnia życia bakterie z rodzaju Listeria powodują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Dorośli początkowo odczuwają dolegliwości grypopodobne, w tym długo utrzymującą się gorączkę. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe takie jak nudności, wymioty i biegunka mogą poprzedzać poważniejsze formy choroby - istnieje ryzyko wystąpienia posocznicy i zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. U około 10% chorych patogen atakuje mięsień sercowy. Pierwsze dolegliwości ze strony układu pokarmowego występują do 12 godzin od zakażenia. Listeria jest bardzo niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Zakażenie może doprowadzić bezpośrednio do poronienia, rozwoju wad u płodu oraz zaburzyć prawidłowy przebieg ciąży.



Zakażenie bakterią Escherichia Coli

   Bakterie Escherichia Coli są niebezpiecznymi patogenami wywołującymi zatrucie pokarmowe. Pałeczka okrężnicy wywołuje u noworodków zapalenie opon mózgowych. U dorosłego człowieka patogen powoduje głównie zatrucie pokarmowe. E. Coli produkują egzotoksynę, która wywołuje zaburzenia pracy układu trawiennego. Szczególnie niebezpieczny jest szczep O157:H7, która powoduje powikłania schorzeń nadnerczy oraz w trudnych przypadkach groźny zespół hemolityczno-mocznicowy. Jeżeli zatrucie ma łagodny przebieg występują nudności, wymioty i bóle głowy oraz biegunka.



Salmonelloza

   Salmonellozy są to choroby układu pokarmowego wywoływane przez patogeny z rodzaju Salmonella. Wbrew powszechnemu mniemaniu nie występują one wyłącznie w surowym mięsie. Wśród podstawowych objawów towarzyszących zatruciom pokarmowym wywołanym przez bakterie z gatunku Salmonella. Przyjmuje się, że okres wylęgania choroby wynosi 8-36 godzin, zwykle wynosi 8-12 godzin. Symptomy mają postać bólu brzucha, bólu głowy, wodnistej biegunki (czasami z domieszką śluzu lub krwi) i wymiotów. Wymienionym dolegliwościom towarzyszą gorączka, a czasami także dreszcze. Przy ciężkim przebiegu choroby występują objawy odwodnienia i zaburzenia elektrolitowe.



Bąblowica

   Bąblowica jest choroba pasożytniczą wywoływaną przez tasiemce. Człowiek zaraża się nim spożywając nieumyte jagody i inne owoce leśne (np. jeżyny, poziomki, maliny), do których mogą być przyczepione jaja bąblowca. Do zakażenia może też dojść poprzez przypadkowe spożycie jaj tasiemców, które znajdować się mogą w wodzie lub glebie zanieczyszczonej odchodami zakażonych zwierząt, lub bezpośredni kontakt ze zwierzętami (np. psami), gdyż jaja tasiemca mogą się znajdować na sierści, pysku i języku zakażonych zwierząt oraz na zanieczyszczonych odchodami przedmiotach. Bąblowiec rozwija się niepostrzeżenie. Pierwsze objawy związane z rozwojem pasożyta w organizmie żywiciela mogą pojawić się nawet po upływie 15 lat. W wątrobie powstaje torbiel wypełniona płynem. Rośnie ona powoli, aby ostatecznie dać o sobie znać mdłościami, kłuciem w boku i bólami brzucha. Bąblowiec może osadzić się nie tylko w wątrobie, ale także w innym narządzie np. w płucach, śledzionie, kościach lub mózgu. Pęknięcie torbieli pasożyta jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu, ponieważ istnieje ryzyko wstrząsu anafilaktycznego.



Glistnica

   Glistnica jest najczęstszą w świecie chorobą pasożytniczą układu pokarmowego. Wywoływana jest przez pasożyta nazywanego glistą ludzką. Objawia się ona ogólnym osłabieniem organizmu, zawrotami głowy i nadmierną pobudliwością. Chorobie towarzyszą zawroty głowy, obrzęki twarzy, reakcje alergiczne, kaszel, nadmierna pobudliwość i ogólnym osłabieniem. Jeżeli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie pasożyty namnażają się w jelitach powodując ich niedrożność.



Jak prawidłowo myć warzywa i owoce?

   Myjesz warzywa i owoce pod bieżącą zimną lub ciepłą wodą? To nie wystarczy do pełnej "czystości"! Na powierzchni produktów pochodzenia roślinnego znajduje się powłoka o konsystencji oleju lub wosku wynikająca ze stosowania pestycydów. Nie zmyjesz jej wyłącznie wodą. Wykorzystaj do tego ocet, wodę i sodę oczyszczoną.

   Zanim zaczniesz myć warzywa i owoce, dokładnie oczyść zlew. Następnie wlej pół szklanki octu do 1 litra wody. Jeżeli nie znosisz tego produktu zastąp go 2-3 łyżkami kwasku cytrynowego. W ten sposób przygotujesz roztwór o kwaśnym odczynie, który zwalczy bakterie. Warzywa i owoce powinny być płukane w nim przez około 3 minuty. Do usunięcia innych zanieczyszczeń (np. pestycydów) potrzebny będzie roztwór przygotowany na bazie sody oczyszczonej. Dodaj czubatą łyżkę do 1 litra wody. Płucz warzywa i owoce w alkalicznym roztworze przez 3 minuty. Na koniec jeszcze raz obmyj produkty w czystej wodzie i wytrzyj do sucha papierowym ręcznikiem. Gdy nabierzesz wprawy zajmie Ci to nie więcej niż 8-10 minut.