Winogrona - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   Winogrona to owoce (a dokładniej jagody) winorośli. W zależności od odmiany i zawartości barwników owoce winorośli mogą mieć barwę od zielonej, przez fioletową, czerwoną, purpurową, aż po czarną. Produkuje się z nich wino, soki, desery (np. galaretki), ocet winny, olej (z pestek), a suszone winogrona znamy wszyscy jako popularny dodatek do ciast, czyli rodzynki, jadamy je również oczywiście na surowo. Winogrona należą do najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Jako pierwsi dzikie winogrona odkryli Persowie, przed około 8 tysiącami lat, w Grecji zaczęto produkować z nich wino, ulubiony napój w starożytności, dzięki Rzymianom owoce rozpowszechniły w większej części Europy. W Polsce winogrona znane były już za czasów dynastii Piastów, do Polski owoce sprowadzili Krzyżacy.

   Winogrona są nie tylko pyszne, ale również niezwykle zdrowe. Bogactwo składników w nich zawartych sprawia, iż są niezwykle wartościowe pod względem odżywczym i z powodzeniem mogą stanowić element zbilansowanej diety.

Właściwości winogron, które zdrowsze - jasne czy ciemne?

   Winogrona są bogatym źródłem potasu. Mają więc pozytywny wpływ na pracę serca oraz pomagają utrzymać równowagę gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. O jedzeniu produktów bogatych w potas powinny szczególnie pamiętać osoby, które lubią dodawać do potraw sól - potas usuwa wodę, podczas gdy sód ją w organizmie zatrzymuje. Dostarczają również miedź - posiada właściwości antybakteryjne i podnosi odporność, bor - zapobiega utracie wapnia i demineralizacji kości oraz mangan. Jeśli chodzi o witaminy to winogrona są dobrym źródłem witamin: C, B1, B2, B6, K1 i beta karotenu. W owocach znajdziemy też kwasy owocowe: winowy, jabłkowy i cytrynowy. Nie bez znaczenia są także znajdujące się w winogronach olejki, garbniki i enzymy.

   Winogrona, zwłaszcza te ciemne, są cennym źródłem antyoksydantów, które wykazują wybitne działanie prozdrowotne. W skórce, pestkach, szypułkach i winie z winogron naukowcy wykryli polifenole (kwasy fenolowe, flawonoidy, taniny). Do najważniejszych antyoksydantów obecnych w winogronach należą: kwasy fenolowe (kwas kumarynowy, kwas cynamonowy), barwniki - antocyjany (malwidyna), flawonole i flawanole (kwercetyna, kemferol, galokatechina, epigalokatechina). Kwasy fenolowe i flawonoidy wykazują pozytywny wpływ na pracę serca, regulują poziom cholesterolu we krwi, zapobiegają chorobom cywilizacyjnym (miażdżyca, cukrzyca etc.), opóźniają pojawianie się oznak starzenia etc. działają ściągająco, przeciwzapalnie i rozkurczowo oraz przeciwkrwotocznie, a także uelastyczniają i uszczelniają ściany naczyniek krwionośnych, co daje efekt przeciwobrzękowy. Taniny, które oczyszczają naczynia krwionośne, a także pobudzają krążenie.

   Kupując winogrona warto wybierać te ciemne, tj. ciemnoczerwone czy fioletowe. W ich skórce bowiem w większej ilości, niż w winogronach zielonych, występuje resweratrol - flawonoid wykazujący silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwwirusowe oraz co najważniejsze, antyrakowe. Hamuje również rozwój tkanki tłuszczowej i zwiększa spalanie tłuszczu, jest również nietoksycznym środkiem przeciwgrzybiczym. Resweratrol ma działanie, jakkolwiek banalnie to nie brzmi, wydłużające życie, co udowodnione zostało w licznych badaniach naukowych, których podstawą były głównie eksperymenty przeprowadzana na gryzoniach. Resweratrol uznawany jest za przyczynę istnienia tzw. francuskiego paradoksu. Takim terminem określa się fakt, iż Francuzi, pomimo tego, iż ich dieta obfituje w węglowodany, tłuszcze oraz alkohol, żyją stosunkowo długo. Związek ten wykazuje właściwości ochronne przed tworzeniem się blaszki miażdżycowej w świetle tętnic. Co ciekawe, zdaje się, że ma na to wpływ właśnie alkohol, gdyż popularne we Francji wina dostarczają właśnie owej substancji, jaką jest resweratrol.

    Generalnie w winogronach ciemnych znajduje się około 10-krotnie więcej antyoksydantów niż w winogronach jasnych.

   Z pestek winogron wytwarza się również olej, który jest ceniony ze względu na wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych. Jego właściwości zostaną omówione w dalszej części tekstu.

   O jedzeniu winogron powinny również pomyśleć osoby cierpiące na zaparcia. Tak jak inne owoce i warzywa, winogrona zawierają spore ilości błonnika, który reguluje pracę jelit.

   Winogrona mają działanie alkalizujące, więc należy spożywać je, jeśli nasz organizm jest zakwaszony. Dodatkowo, mają działanie moczopędne, a więc wspomagają proces detoksykacji organizmu.

Kalorie i wartości odżywcze - winogrona

Winogrona a dieta odchudzająca

   Winogrona to owoce dość kaloryczne - w 100 g dostarczają około 69 kalorii (kcal). Mają również wysoki indeks glikemiczny oraz dużą zawartość cukrów prostych. Tym samym, ich ilość w diecie cukrzyków oraz osób z nadwagą i tych odchudzających się powinno być ograniczana.

   Jeśli walczymy ze zbędnymi kilogramami, warto wybierać owoce mniej kaloryczne. Nie oznacza to jednak, iż winogrona są owocem zakazanym - wybranie ich jako słodkiej przekąski będzie i tak zdecydowanie lepszym rozwiązaniem niż zjedzenie batonika czy ciasta. Jak zawsze w takich przypadkach, zdrowy rozsądek przede wszystkim.

   Warto wspomnieć, że owoce spożywane razem ze skórką i pestkami oczyszczają organizm z toksycznych produktów przemiany materii, pobudzają wydzielanie soków trawiennych, działają żółciopędnie i hamują fermentację jelitową oraz procesy gnilne - mogą więc stanowić bazę diety oczyszczającej, detoksykacyjnej.



Z czym się to je?

   Ze względu na obecność cennych składników zaleca się je spożywać na surowo z pestkami i skórką. W potrawach występują jako jeden ze składników sałatek owocowych czy jako słodka ozdoba tortu, tart i deserów lodowych. Można je także dodawać do wytrawnych surówek, dań mięsnych i rybnych. Wraz z orzechami włoskimi są niezbędnym składnikiem deski serów - bardzo dobrze komponują się w towarzystwie zarówno żółtego jak i pleśniowego sera. Spotykamy je w formie przetworzonej jako dżemy, musy oraz soki i przede wszystkim w formie suszonej - czyli jako rodzynki , które należą do podstawowych bakalii.



Olej z pestek winogron

   Olej z pestek winogron zawiera duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, a dokładniej kwasów: stearynowego, oleinowego, palmitynowego i linolenowego. Kwasy te są niezwykle ważnym elementem profilaktyki chorób układu krążenia. Obniżają poziom złego cholesterolu we krwi i przeciwdziałają miażdżycy. Poza tym, olej z pestek winogron jest bogatym źródłem witaminy E.

   Naturalnie pozyskiwany olej z pestek winogron ma zielono-złotawy kolor oraz lekko orzechowy zapach. To on jest najbardziej wartościowy. Bezbarwny i bezzapachowy jest natomiast olej pozyskiwany chemicznie - rafinowany.

   Na bazie oleju z pestek winogron produkuje się również kosmetyki. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by używać go zamiast balsamu do ciała - w pełni wchłania się przez skórę, a więc nie pozostawia na niej tłustego osadu wymagającego, by ponownie wziąć prysznic po nasmarowaniu olejem ciała. Skóra, po takim zabiegu, jest wspaniale odżywiona i jedwabiście gładka.



   Winogrona oraz produkty z nich powstałe powinny być włączone do diety wszystkich, którzy cenią sobie nie tylko walory smakowe jedzenia, ale chcą również, by poprzez odpowiedni dobór pożywienia zadbać o zdrowie, samopoczucie i urodę.