Woda mineralna a woda źródlana - różnice

   Na półkach sklepowych spotykamy różnego rodzaju wody mineralne i źródlane popularnie określane jako wody mineralne. Różnią się one jednak zawartością składników mineralnych (mineralizacją), posiadają przez to różne właściwości. Według rozporządzenia Ministra Zdrowia stopień mineralizacji jest wytyczną do nazewnictwa wód zarówno w wersji gazowanej i niegazowanej.

Podział wód butelkowanych

- Wody mineralne - zgodnie z definicją - naturalna woda mineralna to woda pochodząca z udokumentowanych zasobów wód podziemnych, pierwotnie czysta pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, charakteryzująca się stabilnym składem mineralnym oraz właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne, powodującymi korzystne oddziaływanie na zdrowie ludzi. Woda mineralna jest zatem bogata w minerały (przy ujęciu i po zabutelkowaniu zawiera co najmniej 1000 mg/l rozpuszczonych składników mineralnych lub co najmniej 250 mg/l wolnego ditlenku węgla naturalnego pochodzenia lub oznaczona zawartość: wapnia, magnezu, sodu, żelaza, chlorków, siarczanów, wodorowęglanów, fluorków lub jodków jest wyższa od dopuszczalnej dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i zapewnia korzystne oddziaływanie wody na organizm człowieka). Jest to woda czerpana z ujęć zabezpieczonych przed czynnikami zewnętrznymi (głębokość, budowa geologiczna, strefy ochronne), pierwotnie czysta pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, mająca stały skład chemiczny podany na etykiecie, nie może być uzdatniania ani zawierać żadnych dodatków.

- Wody źródlane - według definicji naturalna woda źródlana to woda pochodząca z udokumentowanych zasobów podziemnych, pierwotnie czysta pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, nieróżniąca się właściwościami i składem mineralnym od wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, określonej w przepisach o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę. Mineralizacja wód źródlanych wynosi poniżej 500 mg/l. Jej skład chemiczny i właściwości mogą ulegać niewielkim wahaniom w zależności od sytuacji geologicznej podłoża, nie może być uzdatniania ani zawierać żadnych dodatków. Generalnie więc woda źródlana nie różni się składem mineralnym od wody z kranu!

- Wody stołowe - to woda otrzymana po dodaniu do wody źródlanej, naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych, zawierających jeden lub więcej składników mających znaczenie fizjologiczne, jak: sód, magnez, wapń, chlorki, siarczany, wodorowęglany.


   W ramach dodatkowej klasyfikacji możemy jeszcze wyróżnić:

- Wody mieszane - powstają ze zmieszania w określonych proporcjach naturalnych wód mineralnych różniących się składem.

- Wody lecznicze - wody z silnym stężeniem jednego lub kilku składników mineralnych. Jej długotrwałe spożycie może mieć wpływ na nasze zdrowie, dlatego należy je konsultować z lekarzem.

- Wody smakowe - mieszanka wód źródlanych i mineralnych z dodatkiem sztucznego aromatu owocowego. Często jest ona słodzona i konserwowana chemicznie.



Ze względu na stopień mineralizacji wody butelkowane dzieli się na:

- Wody niskozmineralizowane - o sumie składników mineralnych poniżej 500 mg/l, odpowiednia do codziennego użytku, również dla kobiet w ciąży, karmiących oraz dla dzieci i osób na diecie niskosodowej.

- Wody średniozmineralizowane - o sumie składników mineralnych 500-1500 mg/l, bogata w chlorki wapnia, ubogie w jony sodu (korzystne przy nadciśnieniu).

- Wody wysokozmineralizowane - o sumie składników mineralnych powyżej 1500 mg/l, bogata w jony sodu, chloru, fluoru oraz wapnia i magnezu. Polecane osobom ciężko pracującym, sportowcom. Nie powinny ich pić dzieci oraz osoby ze schorzeniami nerek i nadciśnieniem.



Ze względu na stopień nasycenia dwutlenkiem węgla wody butelkowane dzielą się na:
 
- Wody niegazowane - które nie są nasycone dwutlenkiem węgla.

- Wody niskogazowane - nisko nasycone dwutlenkiem węgla do stężenia 1,5g/l.

- Wody średniogazowane - średnio nasycone dwutlenkiem węgla w stężeniu od 1,5 g/l do 4 g/l.

- Wody wysokogazowane - wysoko nasycone dwutlenkiem węgla w stężeniu od 4 g/l do 6 g/l.



Jaką wodę wybierać?

   Nie ma na to jasnej odpowiedzi. Jeśli kupujemy wody butelkowane to powinna być ona dobrana indywidualnie do potrzeb, wieku, stanu zdrowia i aktywności fizycznej każdego organizmu. Niemowlętom i dzieciom zaleca się wybierać wodę źródlaną lub wodę mineralną niskozmineralizowaną. Kobietom w ciąży i karmiącym poleca się wody źródlane oraz niskosodowe wody mineralne - nisko i średniozmineralizowane. Osobom z nadciśnieniem tętniczym zaleca unikać się wody, która zawiera dużą ilość sodu, a wybierać te zawierające wysokie stężenie magnezu i potasu. W przypadku nadkwasoty żołądka poleca się wody bogate w wodorowęglany. Osobom mającym problem z gospodarką mineralną kości i chorujących na osteoporozę poleca się sięgać po wodę zawierającą dużo wapnia i magnezu. Osoby pracujące w wysokich temperaturach oraz fizycznie powinny wybierać z kolei wodę zawierającą wysokie stężenie potasu i sodu, aby uzupełnić niedobór minerałów. Osobom zmagających się z zaparciami poleca się wody bogate w siarczany, które powinny pobudzać perystaltykę jelit. Dla osób pracujących w wysokich temperaturach (np. w hutach), gdzie obficie się pocą, dla sportowców wyczynowych, a także w trakcie upałów - czyli w przypadkach obfitego pocenia (uwaga na odwodnienie) się poleca wybierać się wody średnio lub wysokozmineralizowane, zawierające duże ilości sodu oraz chlorków.

   Zwróćmy uwagę, że wody źródlane praktycznie nie różnią się mineralizacją od wody kranowej, a zwróćmy uwagę na to ile zapłacimy za 1 litr wody źródlanej, a ile za 1 litr wody kranowej. Po co więc tak przepłacać? Jeśli już kupujemy wody butelkowane to miejmy na względzie, że tylko wody średnio i wysokozmineralizowane mogą przyczynić się do uzupełnienia braków minerałów w diecie. Ponadto, aby mówić o korzystnym oddziaływaniu wody w zakresie dostarczania minerałów nie możemy zwracać uwagi tylko na ich sumę minerałów, ważniejsza wydaje się być ilość poszczególnych minerałów. Inna sprawa, to kwestia opakowania. Praktycznie wszyscy wybieramy wodę w kontrowersyjnych pod względem zdrowotnym opakowaniach plastikowych zamiast w opakowaniach szklanych.



Kilka dodatkowych kwestii

   Przy rozlewaniu naturalnych wód mineralnych obowiązują rygorystyczne normy sterylności, dlatego ich trwałość jest najdłuższa (można je przechowywać bez otwierania przez rok). Pozostałe nie dłużej niż pół roku (najlepiej jednak spożywać je w ciągu 3 miesięcy). Często błędnie zaliczana do wód mineralnych (butelkowanych) jest woda oligoceńska - jest to woda pobierana z ujęć głębinowych, wymagająca przegotowania przed spożyciem. W postaci surowej nie może być długo przechowywana, gdyż stanowi pożywkę dla bakterii chorobotwórczych, które rozwijają się w niej już po ok. 3 godzinach od pobrania ze studni.