Rosół uważany jest za tradycyjne polskie danie. Gości nie tylko na stołach Polaków, lecz także w innych krajach. Rosół dobrze smakuje, a także leczy. Spożywamy go zazwyczaj w czasie przeziębienia - i bardzo dobrze. Bulion przyrządzony na mięsie, kościach, włoszczyźnie zawiera wiele cennych składników i minerałów, dlatego może być skutecznym panaceum na przeziębienie, niektóre choroby i stany zapalne w organizmie. Jakie właściwości ma rosół? Jak go przyrządzić?
Rosół jest bulionem przyrządzanym z mięsa i warzyw. Bulionu tego się nie zagęszcza. Przygotowuje się go z mięsa drobiowego (najczęściej z kurczaka lub z kury), czasami z wołowiny lub baraniny. Na Górnym Śląsku rosół przyrządza się także z gołębi. Zupę podaje się z makaronem (w kształcie wstążek, nitek), z ziemniakami, lanymi kluskami, bądź z plackiem. Osoby zamieszkujące Śląsk Cieszyński, rosół jedzą z kluskami wątrobianymi. Bez wątpienia, rosół to pierwszorzędne danie kuchni polskiej i bardzo trudno jest wyobrazić sobie uroczysty stół bez niego. Pierwsze receptury na rosół polski ukazały się w książce kucharskiej wydanej w 1682 roku. Aromatyczny bulion swoje cenne właściwości zawdzięcza przyprawom i warzywom (włoszczyźnie). Przyrządza się go dość długo. Aby był bardzo esencjonalny i smaczny, trzeba rozpocząć gotowanie składników od chłodnej wody i stopniowo doprowadzać ją do niewielkiego wrzenia. To sprawi, że znaczna część substancji obecnych w jarzynach i mięsie przejdzie do wywaru, który po odpowiednim doprawieniu stanie się rosołem. Rosół jest także półproduktem - może stanowić podstawę do przyrządzenia innych zup, np. barszczu czerwonego lub krupniku na rosole. W Polsce, rosół zaliczany jest do potraw tradycyjnych i pospolitych, podawanych często na niedzielny obiad bądź na inne uroczystości w sąsiedztwie kotleta schabowego.
|
|
Właściwości lecznicze rosołu
Bulion z kości to jedna z największych zalet tej zupy. Rosół długo gotowany staje się esencją dobrze przyswajalnych, bardzo ważnych substancji pokarmowych i mineralnych (głównie potasu, wapnia, fosforu, magnezu). Zawiera też kwas hialuronowy i kolagen. Wszystkie te związki dobroczynnie wpływają na skórę, stawy, kości i włosy, mocno je odżywiając. Picie rosołu może niwelować stany zapalne oraz leczyć syndrom nieszczelnego jelita. To jednak nie wszystko. Bulion pomocny jest w walce z infekcjami bakteryjnymi, a nawet wirusowymi, ponieważ wzmacnia organizm. Aminokwasy, które uwalniają się w czasie gotowania wywaru, łagodzą stany zapalne dróg oddechowych. Rosół wpływa korzystnie na procesy trawienne, pracę mózgu i osłabienie objawów alergii. Interesujące jest to, że cenny bulion pomaga także w remineralizacji zębów, chroniąc przed próchnicą. Aminokwasy obecne w rosole: glicyna i prolina zwiększają absorpcję substancji odżywczych, a prolina wpływa na produkcję kolagenu. Glicyna pomaga w regeneracji uszkodzonych komórek w układzie pokarmowym. Ponieważ w czasie gotowania z kości uwalnia się cysteina, rosół ma właściwości poprawiające odkrztuszanie nadmiaru wydzieliny w oskrzelach, co sprawia, że oddycha się o wiele swobodniej. Niestety, w rosole jest niedużo witaminy C. Większość składnika utlenia się w trakcie gotowania, dlatego tuż przed spożyciem warto posypać zupę natką pietruszki, która zawiera sporo tej witaminy.
Rosół na przeziębienie
W przypadku zakażeń górnych dróg oddechowych zachodzi reakcja organizmu, podczas której białe krwinki (neutrofile) masowo wędrują do zainfekowanych tkanek. Duże natężenie tych komórek wzmaga wytwarzanie śluzu, a przejawem tego jest kaszel, kichanie i zatkany nos. Dobroczynne działanie rosołu w czasie przeziębienia może być efektem ograniczania aktywności neutrofili i zmniejszenia stanu zapalnego, co wpływa na złagodzenie symptomów związanych z produkcją sporej ilości śluzu.
Właściwości odmładzające rosołu
Jego działanie odmładzające jest związane z tym, że bulion (o ile jest gotowany na kościach wołowych, drobiowych lub wieprzowych), posiada aż trzy rodzaje kolagenu. Kolagen jest białkiem, które występuje w organizmie człowieka, a wraz z wiekiem jego ilość maleje. Białko to wspiera stawy, kości i ścięgna. Ponadto wzmacnia włosy i paznokcie, a wspólnie z elastyną - wygładza i ujędrnia cerę.
Przepis na domowy rosół
Składniki:
- 3 l wody
- 2 kg mięsa z kurczaka (skrzydełka, udka i korpus)
- 200 g wołowiny
- włoszczyzna: 1 duża cebula, 1 por, 3 marchewki, 1 korzeń pietruszki, seler
- przyprawy: 2-3 liście laurowe, świeża natka pietruszki, kilka ziarenek ziela angielskiego i pieprzu czarnego, sól.
Przygotowanie:
Mięso pokroić na mniejsze kawałki. Dokładnie je oczyścić i obmyć pod letnią wodą. Do garnka wlać zimną wodę i włożyć mięso, a następnie całość posolić. Ustawić garnek na średnim płomieniu i gotować. Kiedy woda się zagotuje, należy przykręcić ogień. Jeśli pojawią się szumowiny, warto je co jakiś czas usuwać łyżką. Szumowiny to elementy białka odłączające się od składników podczas gotowania. Mogą zwierać różne zanieczyszczenia, więc warto je usuwać - najlepiej wyławiać je łyżką. Następnie, garnek należy przykryć pokrywką, ale nie całkiem (powinna być ona trochę uchylona). W takiej postaci bulion powinien się gotować około 2 godziny. W tym czasie warto przygotować warzywa. Aby rosół był smaczny, cebulę najlepiej jest opalić na ogniu, po czym w całości włożyć do wywaru. Resztę warzyw obrać i dobrze oczyścić. Warzywa można dodać do garnka w całości lub pokroić na mniejsze porcje. Należy odrobinę zmniejszyć płomień. Następnie dodać przyprawy: liście laurowe, kuleczki ziela angielskiego i pieprzu, a także sól. Wszystko gotować około 1,5 godziny i po tym czasie zupa będzie gotowa. Należy ją podać z warzywami z bulionu oraz świeżą natką pietruszki. Do rosołu można dołączyć makaron.
Przeciwwskazania do spożywania rosołu
Rosołu oraz zup przyrządzanych na wywarach mięsnych nie powinny jeść osoby z dną moczanową, kamicą nerkową, a także z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Występujące w bulionie substancje purynowe w czasie trawienia ulegają w organizmie rozkładowi do kwasu moczowego, a jego nadwyżka we krwi nasila objawy wymienionych schorzeń.