Perz to jedna z powszechnie występujących roślin w Polsce. Część użytkowa, czyli kłącze znalazło zastosowanie w zielarstwie. Cudowne właściwości perzu doceniano w medycynie ludowej. Stosowano go przy problemach z układem pokarmowym i moczowym. Obecnie roślina uchodzi za środek pomocny przy wielu różnych dolegliwościach. Czym jest perz właściwy, jakie ma właściwości i jak go stosować?
|
|
|
Perz - ogólne informacje
Perz właściwy (Elymus repens) to bylina zaliczana do rodziny traw (Gramineae). Jest rośliną wieloletnią o bardzo rozłożystych pędach podziemnych (o długości nawet 15 m), więc jej zwalczanie nie jest zbyt łatwe, a przez wiele osób uznawana jest za niepotrzebny chwast. Perz ma płaskie i wąskie liście, a jego wysokość może dochodzić do 150 cm. Na najwyższym punkcie źdźbła posiada specyficzne gęste, płaskie i eliptyczne kwiaty w formie kłosów. Elymus repens można spotkać na terenach całej północnej kuli ziemskiej. Rośnie przede wszystkim na łąkach, polach uprawnych, w ogrodach, a także wśród zbóż. Częścią użytkową rośliny jest kłącze, które zbiera się wiosną (najlepiej w kwietniu) albo jesienią. Po zbiorze trzeba usunąć z niego korzenie i łuskowate pochewki liściowe, a potem umyć i wysuszyć. Surowiec w takiej formie najlepiej przechowywać w lnianym woreczku.
Wpływ perzu na odchudzanie
Perz przyspiesza metabolizm, z tego powodu może być stosowany przez osoby, które walczą z nadwagą czy otyłością. Kłącze rośliny pęcznieje w układzie pokarmowym, przez co polepsza pracę jelit. Surowiec ma też działanie odtruwające, bo pomaga usuwać szkodliwe złogi z organizmu, głównie mocznik. Działa lekko przeczyszczająco, co także pozytywnie wpływa na redukcję wagi. Istotne jest, aby pić go w umiarkowanych ilościach. Zalecana dzienna porcja naparu to 1,5 szklanki.
Właściwości lecznicze kłącza perzu
Wiele osób uznaje perz za zwykły chwast. Tymczasem roślina ma szerokie zastosowanie w lecznictwie, a jej dobroczynne właściwości są doceniane przez ludzi w wielu rejonach świata, dlatego warto mieć ją w swojej domowej apteczce. W skład perzu wchodzą m.in.:
- olejki eteryczne,
- kwasy fenolowe (np. wanilinowy),
- kwasy organiczne (np. jabłkowy, ferulowy, glikolowy, krzemowy),
- inozytol (witamina B8),
- sole mineralne,
- glikozyd glikowanilina,
- saponiny,
- flawonoidy (hiperozyd, baikaleina, rutyna),
- pektyny,
- witamina C i A,
- składniki mineralne (m.in. cynk i żelazo),
- polifruktany (m.in. trytycyna),
- związki śluzowe.
Dodatkowo roślina zawiera alkohole cukrowe (np. inozytol, mannitol), substancje białkowe i łatwo przyswajalne węglowodany (m.in. fruktozę). Każdy z tych związków ma znaczący wpływ na funkcjonowanie organizmu. W kłączu rośliny obecne są także fruktany, w tym inulina. Jest to prebiotyk sprzyjający namnażaniu pożytecznych bakterii w jelitach. Mikroorganizmy, które zasiedlają układ trawienny wpływają m.in. na odporność i procesy trawienne.
Kłącze perzu - działanie
Dzięki powyższym substancjom roślina ma działanie:
- przeciwzapalne,
- odtruwające,
- niwelujące objawy chorób trzustki i wątroby,
- moczopędne,
- wykrztuśne,
- łagodzące objawy cukrzycy i reumatyzmu,
- przyspieszające metabolizm,
- przeciwmiażdżycowe.
Jak przygotować napar z kłącza perzu?
Chcąc przyrządzić zdrowotny napar, należy wsypać do naczynia dużą łyżkę zmielonych kłączy, a następnie zalać je szklanką wody i mieszankę doprowadzić do wrzenia. Powinna być gotowana pod przykrywką na niewielkim płomieniu przez ok. 10 minut. Napar należy przyjmować 2-3 razy w ciągu dnia (po pół szklanki), najlepiej godzinę po posiłku. Kuracja powinna trwać maksymalnie 3-4 tygodnie. Napar może być naturalnym środkiem do płukania jamy ustnej, gdyż pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych.
Wpływ perzu na skórę twarzy
Obecna w roślinie naturalna krzemionka działa ochronnie na cerę, przy okazji poprawia jej sprężystość i sprawia, że staje się bardziej odporna na wpływ czynników zewnętrznych. Ponadto poprawia przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych. Preparaty kosmetyczne z dodatkiem zmielonych korzeni perzu czy kompresy nasączone odwarem z jego kłączy są szczególnie polecane dla cery tłustej. Potrafią ją skutecznie zregenerować i ujędrnić.
Zastosowanie kłącza perzu
Perz można stosować także w formie tabletek i ekstraktu.
- tabletki z kłączem: z reguły są to preparaty, które pomagają w redukcji masy ciała, należy je zażywać zgodnie z dołączoną ulotką;
- ekstrakt z kłącza: wyciąg z rośliny często wchodzi w skład kropli przeznaczonych głównie dla diabetyków, ponieważ pomaga obniżyć stężenie cukru we krwi.
Osoby, które zamierzają wprowadzić preparaty z kłączem perzu do swojej diety, powinny zapoznać się z jego przeciwwskazaniami. Są nimi:
- ciężka niewydolność nerek,
- ciężka niewydolność serca,
- nadwrażliwość na roślinę.
Ponieważ nie zbadano wpływu perzu na płód, nie powinny sięgać po niego kobiety ciężarne.
Na jakie schorzenia może pomóc perz?
Kłącze perzu zalecane jest dla osób z podwyższonym poziomem złego cholesterolu (LDL) we krwi, ponieważ istotnie go zmniejsza. Z racji tego, że potwierdzono wpływ rośliny na układ moczowy, to jej przyjmowanie (np. w postaci herbat) jest zalecane przy kamicy nerkowej, zapaleniu pęcherza moczowego i zakażeniach dróg moczowych, gdyż nasila filtrację w kłębuszkach nerkowych, przez co działa moczopędnie. W ten sposób pomaga też szybciej usuwać toksyny z organizmu. Jednak Elymus repens nie powinien być stosowany przez osoby z niedrożnością dróg moczowych. Surowiec jest za to wskazany dla osób z cukrzycą. Chorzy mogą go przyjmować zarówno w formie naparów, jak i dodatku do niektórych potraw (np. sałatek). Perz zmniejsza poziom glukozy we krwi. Dawniej uchodził za skuteczne panaceum na problemy żołądkowe i wątrobowe. Dzisiejsza medycyna potwierdza, że faktycznie surowiec pomaga w łagodnych schorzeniach tego typu. Ponadto kłącze perzu może pomóc mężczyznom cierpiącym z powodu przerostu gruczołu krokowego. Ma właściwości wykrztuśne i przeciwbakteryjne, więc niekiedy zaleca się go w przypadku kaszlu, a nawet osobom chorym na gruźlicę. Mimo że perz właściwy jest przez wielu uznawany za chwast, to drzemie w nim spory potencjał. Powyższe dane jednoznacznie wskazują, że roślina ma wiele możliwości. Znajduje zastosowanie w lecznictwie, a dzisiejsza medycyna docenia jego dobroczynne właściwości. Jest to dobra wiadomość szczególnie dla osób wspomagających się ziołami i preferujących naturalne sposoby leczenia.
Konkurs. Wygraj zestaw wartościowych olejów!